کتاب سوال های بزرگ و کوچک پیکول (واقعی یا خیالی؟)

واقعی یا خیالی؟

این کتاب نوشته ی میشل پیکمل است که طاهره طالع ماسوله آن را به فارسی برگردانده و انتشارات شهر قلم آن را به چاپ رسانده است.

ماجراهای پیکول آینه‌ای است که جلوی کودک می‌گذاریم. او از خلال این قصه‌ها رفتارهای خودش را می‌بیند و امکان بازنگری برایش فراهم می‌شود. نویسنده هر بار یک نکته‌ی اخلاقی را در دل داستانی جذاب برای کودک برجسته می‌کند و او را با سؤال‌«حالا چه فکر می‌کنی؟» رو‌به‌رو می‌کند.

واقعیت و تخیل در جوامع امروزی روز به روز جایگاهی مهم تر پیدا می کنند. بنابراین، تفکیک آنچه واقعی است از آنچه واقعیت ندارد برای کودکان کار ساده ای نیست، زیرا آن ها بدون اینکه راز و رمزش را بدانند، در جهانی زندگی می کنند که این دو مدام در هم آمیخته می شوند. با این حال، باید به کودکان کمک کرد تا بتوانند بین دنیای تخیل و واقعیت تفاوت قائل شوند. به عنوان مثال، سوپرمن پرواز می کند، اما کودک باید بداند که او واقعا نمی تواند چنین کاری را انجام بدهد.

در نتیجه، پرسش آیا این واقعیت دارد؟ به یکی از سوالات مورد علاقه ی کودکان تبدیل شده است که هر چند از وجود این دو دنیای واقعی و تخیلی که در آن ها زندگی می کنند باخبرند، همیشه نمی توانند به خوبی این دو را از یکدیگر تفکیک کنند. حضور فراگیر تبلیغات، این مرز را در ابهام فرو می برد. به علاوه، جامعه ی مصرفی نیز به دلایل تجاری، تمایل دارد که کودکان در این دنیای زیبای تخیلی زندگی کنند.

در این شرایط آیا وظیفه ی ما والدین یا آموزگاران این نیست که به کودکان کمک کنیم تا وارد جهان حقیقی و در نتیجه وارد واقعیت شوند؟ حتی اگر این واقعیت به اندازه ی دنیای تخیلی جذاب نباشد؟

دامی که در این راه قرار دارد این است که کودکان ترجیح دهند در دنیایی خیالی زندگی کنند که در آن می توان بدون خسته شدن دوید، بدون رنج کشیدن عشق ورزید و همین طور مرد و دوباره زنده شد. حواس تان به پری های تخیلی باشد که به لطف آن ها می توان در هوا پرواز کرد، با غول ها جنگید و پیروز شد و دنیا را نجات داد. در برابر این دنیای تخیلی، واقعیت ممکن است به چشم کودک کاملا بی رنگ جلوه کند به طوری که به کودک این چنین تفهیم شود که می توان بدون هیچ گونه دردسر و زحمتی به همه چیز رسید، در حالی که این چنین نیست!

البته نمی خواهیم اهمیت نقش تخیل در رشد کودک را انکار کنیم، اما این تخیل باید طوری باشد که فضایی آزادانه جهت بازی و خیال پردازی برای کودک باقی بگذارد. پس در این زمینه نیز وظیفه ی ما به عنوان والدین یا مربی ساده نیست.

ما اهدافی تربیتی را دنبال می کنیم که منافع تجاری در مقابل آن ها قرار ی گیرند. افسوس که در اینجا هم قصه ی نبرد ابدی و نابرابر داوود و جالوت در میان است، که متاسفانه این نبرد دوباره شروع شده است.

در کتاب واقعی یا خیالی؟ :

پیکول خواب دیده است که در مسابقه فوتبال چند گل زده و مسابقه را برده. با خوشحالی از خواب بیدار می شود، در حالی که فکر می کند واقعا گل های زیادی زده…

در انتهای کتاب بازی ها و چیستان و دانستنی هایی برای درک بهتر نکته برای کودک آورده شده است که همراه والدین می تواند آن ها را انجام دهد.